به گزارش خبرگزاری ایلنا، با توجه به ماده ۵ آئین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها در تقسیم‌بندی زندان‌ها، مرکز اشتغال و حرفه‌آموزی در واقع همان مجتمع‌های حرفه‌آموزی و کاردرمانی (اردوگاه) هستند که در سطح کشور ۲۵ استان دارای این مجتمع‌ها هستند و تعداد محکومانی که در این مراکز نگهداری می‌شوند، ۱۷۴۲۵ نفر است.تعداد ۸۷۰۰ نفر از این محکومان در بخش حرفه‌آموزی و تعداد ۴۲۷۷ نفر در بخش اشتغال مشغول به فعالیت هستند.
تعداد محکومان دارای شغل
اگر بخواهیم به صورت دقیق به فعالیت زندانیان سطح کشور علاوه بر زندانیان مشغول در اردوگاه ها در بحث اشتغال اشاره داشته باشیم، باید بدانیم تعداد ۲۴۵۳۳ نفر از محکومان در موسسه‌های درون و خارج از زندان مشغول به کار هستند که از این تعداد ۱۴۱۱۶ نفر از آنها در داخل زندان‌های سطح کشور و تعداد ۱۱۰۵۲ نفر نیز در خارج از زندان مشغول فعالیت هستند.
راهکارهای عدم بازگشت زندانیان به زندان
همان طور که می‌دانید بیکاری یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در ارتکاب جرم و سوق دادن افراد به چرخه جرم است و با توجه به مؤلفه‌های تاثیرگذار مختلف برای عدم بازگشت مجدد زندانیان اگر مددجویان در طول دوران محکومیت خود بتواند با استفاده از امکاناتی که در محیط زندان برای آنان فراهم شده، تحت آموزش‌های دینی، فرهنگی، مهارتی و شغلی قرار گیرد و از کلیه این مهارت‌ها در زندان استفاده کنند، می‌توانند بعد از خروج از زندان نیز آتیه خود را از جهات مختلف رشد داده و باعث کاهش نرخ بازگشت دوباره خود به زندان شوند. علاوه بر آن با توجه به تمهیداتی که سازمان زندان‌ها در این خصوص در نظر گرفته مددکاران سازمان زندان‌ها زیر نظر دفتر اقدامات حمایتی و مراقبت‌های پس از خروج سازمان به صورت مداوم در کمک‌رسانی به زندانیان آزاد شده با طی هماهنگی با ارگان‌های مختلف برای کاریابی و اعطای تسهیلات بانکی در قالب وام‌های کم بهره تلاش می‌کند.
نحوه پرداخت حقوق به زندانیان شاغل
با توجه به مواد ۱۲۹ و ۱۳۰ آیین‌نامه سازمان، ﻣﺰد روزاﻧﻪ ﻣﺤﻜﻮﻣﺎن ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ درﺟﻪ ﻣﻬﺎرت و ﻛﺎرداﻧﻲ ﻫﺮﻳﻚ از آﻧﺎن و ﻣﻴﺰان و ﻧﻮع ﻛﺎری ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻨﺪ، ﺑﺼﻮرت ﻛﺎرﻣﺰدی ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻣﺪﻳﺮﻛﻞ اﺳﺘﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد.
نحوه پرداخت ﻛﺎر ﻣﺤﻜﻮمان بنا بر سطح مهارت شامل ساده، نیمه‌ماهر و ماهر ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ است:
۵۰% -پنجاه درصد از در آمد ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻋﺎﺋﻠﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﻜﻔﻞ ﻣﺤﻜﻮم وارﻳﺰ ﻣﻲشود.
۲۵% بیست و ﭘﻨﺞ درﺻﺪ از درآمد ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﺤﻜﻮم وارﻳﺰ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ در ﻣﻮﻗﻊ آزادی ﺑﻪ او ﭘﺮداﺧﺖ شود.
۲۰%-بیست درصد از درآمد ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﺧﻮد ﻣﺤﻜﻮم ﺑﺮای ﻣﺨﺎرج ﺿﺮوری ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﻲﺷﻮد.
۵%- پنج درصد از درآمد ﺑﺮای ﺟﺒﺮان ﺧﺴﺎرت و ﺣﻮادث ﻧﺎﺷﻲ از ﻛﺎر ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﺮارداد ﻣﻴﺎن ﺳﺎزﻣﺎن و ﻣﺤﻜﻮﻣﺎن ﺷﺎﻏﻞ اﺧﺘﺼﺎص داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻜﻮم ﻓﺎﻗﺪ ﻋﺎﺋﻠﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﻜﻔﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺒﻠﻎ ۵۰% دﺳﺘﻤﺰد ذﻛﺮ ﺷﺪه در ﺑﻨﺪ ۱ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﺧﻮد وی وارﻳﺰ ﻣﻲشود.
معضلات ایجاد اشتغال
لازمه تحقق اشتغال زندانیان تغییر نگاه مدیریتی در زمینه کسب و کار در محیط زندان است تا بتوانیم در قالب بهره‌وری مناسب از فضای موجود و آموزش‌های متنوع، زمینه‌های شغلی فعالیت زندانیان را به سوی درآمدزایی سوق دهیم.
خوشبختانه این امر مورد عنایت ریاست سازمان نیز قرار گرفته و در این خصوص فعالیت‌های چشمگیری در حال انجام است، اما نکات زیر نیز باید مورد توجه قرار گیرد:
-کمبود منابع و امکانات زندان‌ها به منظور اجرای مطلوب وظایف قانونی که باید از سوی دولت مورد حمایت قرار گیرد.
-کمبود فضاهای کارگاهی در زندان‌ها برای فعالیت‌های مناسب تولیدی و اقتصادی.
