برای آشنایی با وظایف و نقش دادیار با ما در این مقاله کاران همراه باشید.
پیش از این که بخواهیم بیشتر شغل دادیار را معرفی کنیم بهتر است کمی با تعاریف دادگاه و دادسرا آشنا شویم. در سیستم قضایی کشورمان، پیگیری جرایمی که در جامعه اتفاق می افتد، به عهده دادسرا است؛ درواقع دادسرا محلی است در دادگستری و حوزه قضائی هر شهرستان که در کنار دادگاه‌های عمومی جزائی، انجام وظیفه می‌کند. یک دادسرا عهده‌دار مسائلی همچون کشف جرم، تعقیب متهم به جرم، اقامه دعوی، اعلام جرم، حفظ حقوق عمومی و حدود اسلامی و اجرای حکم است. در مقابل دادگاه پس از اعلام دادسرا مبنی بر وقوع جرم، میزان مجازات متهم را تعیین می کند؛ با این وجود یک دادگاه می تواند با توجه به مرتبه بالاتر از دادسرا، متهم را از جرمی که دادسرا تشخیص داده، تبرئه کند.
دادسراها حق صدور رای ندارند و آرا فقط از سوی دادگاه صادر می شود، اما اجرای حکم به عهده دادسرا است. دادسراها معمولا از چند بخش که دادیاری‌ها نامیده می شود، تشکیل شده‌اند. دادیاری‌ها بنا به نوع جرم طبقه بندی شده و هر کدام آنها توسط یک دادیار اداره می‌شوند.
مقامات ارشد یک دادسرا را دادستان، معاونان دادستان، بازپرس و دادیار تشکیل می دهند.
یک دادیار در دادسرا تحت نظر دادستان، دستورات او را در زمینه انجام تحقیقات مقدماتی، اجرای احکام و ... انجام می‌دهد. همان طور که اشاره کردیم دادیار ها تحت نظر دادستان فعالیت می‌کنند و برای انجام هر کاری باید اجازه او را داشته باشند. رابطه دادیار و دادستان به گونه‌ای است که در صورت اختلاف نظر بین آنها، نظر دادستان در الویت قرار دارد و دادیار موظف است نظر او را اجرا کند. به همین منظور طبق قانون می‌توان وظایف دادستان را بین دادیاران تقسیم کرد و هر کدام را مسئول انجام بخشی از وظایف سنگین و زیاد دادستان قرار داد تا هم از حجم کار دادستان کاسته شود و هم بر تجربه دادیاران افزوده شود.
شغل دادیار انواع مختلفی دارد که می‌توان به دادیار تحقیق، دادیار اظهار نظر، دادیار اجرای احکام، دادیار ناظر زندان و دادیار نماینده دادستان در دادگاه، اشاره کرد.
وضعیت استخدام و بازار کار دادیار
افرادی که می‌خواهند در شغل دادیار استخدام شوند، باید در آزمون‌های ویژه قضات که توسط قوه قضائیه برگزار می‌شود، شرکت کنند. فارغ التحصیلان رشته‌های زیر می‌توانند در آزمون دادیاری شرکت کنند:
- حقوق
- الهیات گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی
- فقه و حقوق
- معارف اسلامی و حقوق
- الهیات
- معارف اسلامی و ارشاد، گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی
گاهی داوطلبان واجد شرایط بدون آزمون جذب می‌شوند که در اطلاعیه های استخدامی شرایط این نوع جذب بیان می‌شود. افرادی که در این آزمون پذیرش می‌شوند،پس از موفقیت در مصاحبه های شفاهی و گزینش های اداری، وارد دوره کارآموزی می‌شوند و بعد از یک دوره کارآموزی و قبولی در آزمون نهایی، ابلاغ قضایی را دریافت می‌کنند. افرادی که ابلاغ قضایی دریافت می‌کنند، دادیار محسوب شده و در دادسراها مشغول به فعالیت می‌شوند.
دادیاران در صورت داشتن پشتکار و علاقه می توانند ترفیع بگیرند و با ادامه تحصیلات قضایی خود در نهایت قاضی شوند. ممکن است فکر کنید مانند بسیاری از مشاغل حوزه قضایی، دادیارها اغلب از میان مردان انتخاب می شوند اما خوشبختانه این ممنوعیت طی سال های اخیر لغو شده و بانوان هم می توانند با شرکت در آزمون قضات مانند آقایان به عنوان دادیار وارد دادسراها بشوند.برای آشنایی با وظایف اصلی دادیار با ما در کاران همراه باشید.
وظیفه یک دادیار
- کشف جرم و دلایل وقوع آن
- قرار تعقیب و اقامه دعوا
مهارتها و دورههای آموزشی مورد نیاز برای استخدام دادیار:
فردی که می‌خواهد در شغل دادیار استخدام شود باید مدرک تحصیلی یکی از رشته های زیر را داشته باشد:
- حقوق
- الهیات گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی
- فقه و حقوق
مهارت های یک دادیار
یک دادیار باید علاوه بر دانش حقوقی ویژه شغل دادیاری، مهارت ها و توانایی های زیر را داشته باشد:
- برقراری ارتباط موثر با دیگران
- تجزیه و تحلیل مسائل
- توانایی قضاوت
- قدرت تصمیم گیری
- مدیریت زمان
- مدیریت و رهبری
- تفکر تحلیلی
- صبر و حوصله
- اصول گزارش نویسی
- آشنایی با قوانین حقوق بین الملل
- مسلط به قوانین دیه
- آشنایی با قوانین قراردادهای بین المللی
- مسلط به قوانین ملک و املاک
- مسلط به قوانین کیفری
- آشنایی با قوانین مهاجرت
- مسلط به قوانین مهریه
- مسلط به قوانین نظام وظیفه
- مسلط به قوانین و امور حقوقی
- مسلط به قوانین وصیت نامه
- مسلط به قانون تجارت
- مسلط به قانون کار
- مسلط به قوانین اسناد ثبتی
- مسلط به قوانین انحصار وراثت
- مشاوره حقوقی
- مشاوره طلاق
- آشنایی با قوانین تابعیت
شخصیت شناسی دادیار
یک دادیار باید توانایی برقراری ارتباط موثر و در واقع نفوذ در دیگران را داشته باشد. فردی که می خواهد به عنوان یک دادیار استخدام شود باید به تحلیل مسائل، جستجو درباره جرائم و مخصوصا موضوعات پیچیده حقوقی علاقه مند باشد. بنابراین قدرت برنامه ریزی و پژوهش در کنار مدیریت زمان یکی از مهم ترین ویژگی های شخصیتی یک دادیار است. در کنار تمام این خصوصیات، موضوعی که در تمام مشاغل حوزه قضایی و حقوق صدق می کند، جدا کردن مقوله احساسات در قضاوت ها و اتفاق های واقعی است؛ به عبارت ساده تر، یک دادیار هرگز نباید درباره مسائل کاری، احساساتی شود؛ به همین دلیل افراد با قوه استدلال و منطق بالاتر بهتر از دیگران می توانند در شغل دادیاری موفق شوند.
۴ چالش و مشکل پیش روی یک دادیار
مشاغل حوزه قضاوت و در واقع حقوق، در رده پراسترس ترین شغل ها قرار دارند؛چراکه مسائل کاری آنها درباره جرائم مختلف است. در شغل دادیار که فرد مسئول پیگیری جرم ها و اجرای احکام است؛ این چالش ها قطعا جدی ترند. در ادامه با برخی چالش های یک دادیار آشنا می شویم:
مسئولیت پرونده‌های فراوان
دادسرا و دادگاه به عنوان محل شغل یک دادیار، همیشه مملو از افراد مختلفی است که برای پیگیری کار قضایی خود به این مراکز مراجعه می کنند. تعداد زیاد پرونده ها برای رسیدگی و فرایند سخت کشف جرم به دلیل محدود بودن شعب دادیاری ها و دادسراها همیشه یکی از چالش های بزرگ شغل دادیاری محسوب می شود.
هماهنگی با دادستان
مهم ترین طرف شغلی یک دادیار، همانگونه که اشاره کردیم یک دادستان است. یک دادیار باید تحت هر شرایطی و برای انجام هر کاری با دادستان مربوطه هماهنگ و البته هم نظر باشد. پیچیدگی جرایم و فرایند طولانی اجرای احکام در هماهنگ شدن با دادستان می تواند دیگر چالشی باشد که پیش روی شغل دادیاری مطرح می شود.
استرس فراوان شغلی
تعداد درخواست های رسیدگی به پرونده های قضایی تا پیگیری مسائل بغرنج، اقامه دعوا و اجرای احکامی که از سوی دادگاه ها صادر می شوند، همگی باعث می شوند که استرس و تنش یکی از بخش های جدایی ناپذیر شغل دادیاری باشد.
پیچیدگی قوانین و جرایم
با وجو اینکه قوانین جزایی تلاش کرده مسائل را برای صدور احکام و رای ساده تر کند، اما پیچیدگی قوانین و جرایمی که اتفاق می افتد گاه باعث می شود یک دادیار روزها و ماه ها مشغول پیگیری و بررسی یک جرم یا اجرای احکام باشد.
بیشتر بخوانید:
:کاران چگونه بهترین افراد را برای شرکت‌ها و سازمان‌ها استخدام می‌کند؟
