برای هر کسی جالب است که راجع به مشاغل قدیمی کشورش اطلاعاتی داشته باشد و کسب و کار های قدیمی کشورش را بشناسد، در گذشته شغل هایی وجود داشتند که با پیشرفت تکنولوژی به خاطره ها پیوسته اند، شاید بعضی از این شغل های فراموش شده برایتان نوستالژیک باشند و حتی اسم برخی مشاغل قدیمی را هم نشنیده باشید.
در ادامه با مشاغل قدیمی منسوخ شده ایران و شغل هایی که در ایران از بین رفته اند بیشتر آشنا شوید :
اُرسی دوز :
کفاشهایی بودند که کفشهایی شبیه کفش اروپاییها تولید می کردند و به آنها ارسی دوز میگفتند.
علاف:
شاید با شنیدن نام این شغل تعجب کنید، اما واقعیت این است که علاف یک شغل قدیمی است، علاف وظیفه فروش و جمع کردن علوفه برای حیوانات اهلی و تأمین سوخت را در گذشته داشته است.
چینی بند زن :
این شغل انسان را به خاطرات دور می برد؛ امروز شاید دیگر این نام حتی برایتان آشنا هم نباشد که چینی بندزن چه کسی است. همان طور که از اسمش پیداست چینی بندزن ها ظروف شکسته چینی را به هم بند می زدند.
بیدار کن :
بیدارکنها وظیفه داشتند تا مردم را برای رفتن به سرکار بیدار کنند. در اصل، آنها ساعتهای زنگدار انسانی بودند که از عصا، چماق یا سنگ ریزه برای کوبیدن بر پنجرهها و درهای مشتریانشان استفاده میکردند تا همه به موقع سر کارشان حاضر شوند. شاید از خودتان بپرسید خودشان را چه کسی بیدار میکرد؟ هیچکس، آنها روزها میخوابیدند و شبها بیدار بودند.
دلاک :
احتمالا اسم این شغل به گوشتان خورده است. در گذشته افرادی در حمام های عمومی مسئول تمیز کردن افراد بودند اما امروزه با به وجود آمدن حمام های اختصاصی برای هر خانه این شغل فراموش شده است. جالب است بدانید یکی از شغلهای مرسوم در گذشته دندان کشی بوده است، البته تصور نکنید این کار را دندان پزشکانی متخصص انجام میدادند. کار دندانکشی را دلاکها برعهده داشتند. زمانی که مردم احساس درد در دندانشان میکردند به حمام میرفتند یا دلاک به خانهشان میآمد و دندانشان را از جا میکند.
اکاف :
افرادی که جل زیر پالان الاغها و اسبها را برای جلوگیری از سرما خوردن آنها تهیه میکردند. گویا پالان فروشها را هم اکاف میگفته اند.
سقا :
در گذشته خبری از سیستم تامین آب مرکزی نبوده است و مردم مجبور بودند یا خودشان آب را حمل کنند، یا خدمتکارانشان را بفرستند یا از خدمات حاملان آب استفاده کنند.
شعر باف :
اشخاصی بودند که پارچه های ابریشمی یا پارچه هایی از موی بز و سایر حیونات را می بافتند یا طناب مویی درست می کردند.
میراب :
این شغل در گذشته کارآیی بسیار زیادی داشت چرا که در روزگار قدیم از لوله کشی آب و فاضلاب خبری نبود. آن زمان آب مصرفی مردم، آب جویها بود که استفاده از این آب باعث میشد مردم بسیاری از اوقات دچار بیماریهای مختلفی مثل کچلی، سالک و... شوند، به همین خاطر شغل میرابها شکل گرفت. آنها با یکسری وسایل خاص که در اختیار داشتند، آب جویها را به آبانبار خانهها هدایت میکردند تا مردم از آبهای ذخیره شده در آبانبار خانه خودشان استفاده کنند و کمتر به مریضی دچار شوند.
مقنّی :
از جمله پرافتخارترین پیشه گذشتگان ما حفر قنات بوده است. این کار رزق و روزی بیش از نیمی از ساکنان کشور را تامین می کرد. افرادی که به کندن قنات اشتغال داشتند را مقنی می گفتند ولی امروز به دلیل رواج موتورهای آبکش و پایین رفتن آب های زیر زمینی، قنات ها خشکیده اند و این شغل منسوخ شده است. امروزه به کسانی که در چاه ها کار می کنند مقنی گفته می شود.
چراغ روشنکن :
چراغهای خیابانی تا چند قرن به صورت دستی خاموش و روشن میشدند، سوختشان عوض میشد و تمیز میشدند.
زالو جمع کن :
زالو جمع کنها برای اهداف درمانی زالو جمع میکردند. آنها معمولا از پاهای خود به عنوان طعمه استفاده میکردند که روی سلامتشان تاثیر منفی داشت. خوشبختانه امروز نیازی به جمع کردن زالو در باتلاقها نیست و در بطریهای مخصوص پرورش داده میشوند.
شیرفروش :
شیرفروشها همانها بودند که بطریها و جعبههای شیر را تا دم در خانه ها میرساندند. در گذشته، به خاطر کمبود یخچال، مواد غذایی زود فاسد میشدند و به همین جهت لازم میشد که شیر را هرروز برای مشتریان بیاورند.
درشکه ران :
امروزه رانندگان تاکسی، کار درشکه رانها را در شهر انجام میدهند. با این حال هنوز فرصت درشکه رانی وجود دارد، چون اسب سواری از یک ضرورت به یک فعالیت گردشگری تبدیل شده است.
بلیط پاره کن :
این افراد در اتوبوس های شرکت واحد مشغول به کار بودند و بلیط ها را از مسافرین جمع آوری کرده و پاره میکردند.
شنودگر :
در گذشته از دستگاههای شنود برای شناسایی صدای نزدیک شدن هواپیماهای دشمن استفاده میکردند. این ابزار با کشف رادار به خاطرهها پیوست.
تلفن چی :
قبل از اختراع ایستگاههای تلفن اتوماتیک، کاربران تلفن به صورت دستی به هم وصل میشدند. اغلب زنان برای این شغل استفاده میشدند. این حرفه پرستیژ زیادی داشت، چون فقط دختران خانوادههای خوب که صدای زیبا، سلامت و رفتار خوب و نجیبی داشتند برای این شغل پذیرفته میشدند. علاوه بر این باید قدبلند بودند تا به جابجاگر برسند.
زِهتاب :
زِهتاب کسی بود که روده گوسفند، بز یا حیوانات دیگر را می تاباند و با آن غربال و وسایل دیگر می ساخت.
پاککنندهی دودکش :
در گذشته افرادی مسئول تمیز کردن دودکش خانه ها پس از فصل سرما بودند.
موشگیر :
موشگیر شخصی بود که برای کنترل طاعون موشها را شکار میکرد.
شما چه مشاغل دیگری را میشناسید که به مرور زمان از بین رفته اند؟
بیشتر بخوانید :
پردرآمدترین مشاغل آینده ایران و جهان تا 20 سال آینده را بشناسید.
با 18 شغل عجیب و غریب آشنا شوید.
پررونق ترین و پردرآمدترین مشاغل ایران در سال 99 را بشناسید.