مصاحبه‌ها انواع مختلفی دارند. در یک دسته بندی یک مصاحبه شغلی می‌تواند منظم و یا آزاد باشد.
مصاحبه منظم
در این نوع مصاحبه، مصاحبه‌گر از قبل، سوال‌های ضروری و مورد نظر را تنظیم می‌کند و در زمان مصاحبه آنها را در اختیار مصاحبه شونده قرار می‌دهد. در واقع در این نوع مصاحبه، تمامی مصاحبه شوندگان موقعیت مشابهی از نظر سوالات دارند. این مشخص بودن سوال‌ها، طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل پاسخ‌ها را بسیار آسان می‌کند و روش را علمی‌تر جلوه می‌دهد.
البته در حال حاضر این نوع مصاحبه استخدامی به دلیل تقاضای شرکت‌ها برای استخدام نیروهای مستعدتر کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و به ندرت پیش می‌آید که شرکتی پیش از مصاحبه شغلی، سوالات را برای کارجو ارسال کند.
مصاحبه آزاد
مصاحبه آزاد و یا غیر رسمی بسیار انعطاف پذیر‌تر است، به این معنی که اگر لازم باشد مصاحبه‌گر می‌تواند در حین انجام آن تغییراتی در موقعیت به وجود آورد. به این ترتیب جوانب کار مناسب حال مصاحبه شونده بوده و در اغلب موارد اطلاعات واقعی‌تری ارائه می‌شود.
در انواع مصاحبه منظم و آزاد، نگرش‌ها، توانایی‌ها و تجربیات حرفه‌ای کارجو و عقاید و سایر ویژگی‌های او آزادانه تر بیان می‌شود. اگر نکته‌ای قابل بحث و بررسی بیشتر برای مصاحبه‌گر باشد، می‌تواند جهت مصاحبه را عوض کرده، به بررسی و مطالعه دقیق‌تر آن بپردازد.
در همین زمینه بیشتر بخوانید: مهم ترین سوالات استخدامی در مصاحبه حضوری
5 شیوه مصاحبه استخدامی:
مصاحبه برای گزینش و جذب و استخدام افراد می‌تواند به اشکال زیر هم انجام شود و یا ترکیبی از روش‌های زیر باشد:
1.مصاحبه غیر هدایتی
2.مصاحبه ساختاری
3.مصاحبه مرحله‌ای
4.مصاحبه گروهی
5.مصاحبه تحت فشار
1.مصاحبه غیر هدایتی:
در این نوع مصاحبه هیچ چارچوب ویژه‌ای برای اجرای مصاحبه وجود ندارد و مصاحبه‌گر سوالاتی را که ضروری بداند مطرح می‌کند. در واقع مدیر مصاحبه کننده نکات مورد نظر را به تشخیص خود انتخاب می‌کند.
2.مصاحبه ساختاری:
در این نوع گفتگوی شغلی، سوالات از قبل تعیین می‌شوند و پرسش‌های مدیر مصاحبه کننده بیشتر درباره حرفه و شغل فرد است. مسئول مصاحبه پاسخ‌های قابل قبول را از میان صحبت‌های کارجو شناسایی کرده و به آنها امتیاز بیشتری می‌دهد.
3.مصاحبه مرحله‌ای:
در مصاحبه استخدامی مرحله‌ای، چند نفر مصاحبه‌گر شرکت می‌کنند و پرسش‌های مربوط به خود را مطرح می‌کنند و یا مصاحبه در چند مرحله و در هر مرحله توسط مصاحبه‌گر ویژه انجام می‌شود. در مورد فرد مصاحبه شونده براساس مجموع نمرات به دست آمده تصمیم گیری می‌شود.
4.مصاحبه گروهی:
یکی از معمول‌ترین اشکال مصاحبه استخدامی است که در آن مصاحبه توسط گروهی از مصاحبه‌گران انجام می‌شود و در جریان مصاحبه، مصاحبه‌گران براساس پاسخ‌های مصاحبه شونده، پرسش‌های جدید مطرح می‌کنند.
5.مصاحبه تحت فشار:
در این نوع مصاحبه شغلی، چندین نفر از کارجویان یا همان مصاحبه‌شوندگان در یک جلسه با حضور یک مدیر مصاحبه‌گر شرکت می‌کنند. مصاحبه‌گر مساله‌ای را مطرح می‌کند و از مصاحبه شوندگان می‌خواهد تا آن مشکل را حل کنند.
در واقع نقش مصاحبه کننده، رهبری گروه داوطلبان برای استخدام است. در مصاحبه‌های تحت فشار، از روی عمد وضعیت دشواری برای مصاحبه شونده ایجاد می‌شود و هدف از مصاحبه‌های تحت فشار بررسی و سنجش میزان تحمل و مقاومت مصاحبه شونده (کارجو) در شرایط پرفشار است.
شما چه انواع دیگری از مصاحبه‌های شغلی را می‌شناسید؟ از تجربه‌تان بگویید.
منبع: کتاب روانشناسی کاری، دکتر محمود ساعتچی
بیشتر بخوانید:
