تفکر انتقادی چیست و چرا اهمیت دارد؟
مهارت تفکر انتقادی یا همان تفکر نقادانه (Critical Thinking) به معنی قدرت شما در تجزیه و تحلیل مسائل و واقعیت هاست.به تعبیر ساده تر، تفکر انتقادی، توانایی پرسیدن سوال های مناسب و متفکرانه است و اینکه چقدر بلدید اطلاعات و راه حل ها را جمع آوری و با خلاقیت دسته بندی کنید.
داشتن تفکر انتقادی باعث می شود به راحتی قادر به بحث و گفتگو با دیگران باشید و برای مشکلات و بحران ها با استدلال راه حل پیدا کنید. مهم ترین نتیجه داشتن تفکر انتقادی این است که خیلی سریع و عجولانه درباره مسائل اطرافمان نتیجه گیری نمی کنیم!
اگر می خواهید بدانید برای داشتن تفکر انتقادی باید چه مهارت های پیش زمینه ای را کسب کنید مقاله روش های پرورش تفکر انتقادی را حتما بخوانید.
چرا تفکر انتقادی در محیط کار مهم است؟
تمام شرکت ها و سازمان ها همیشه به دنبال پیدا کردن راه حل های بهتر و آگاهانه هستند؛ به همین خاطر اگر اولویت های مدیریت منابع انسانی در سال جدید را هم ببینید متوجه می شوید داشتن تفکر انتقادی یکی از مهم ترین ویژگی هایی است که کارفرمایان برای استخدام بهترین نیروها مد نظر قرار می دهند.
به طور خاص، تفکر انتقادی در محل کار به شما کمک می کند:
1.توانایی تصمیم گیری، قدرت استدلال و ارزیابی بیشتری داشته باشید.
2.نظرات خود را در مورد یک موضوع شکل دهید، اخلاق حرفه ای و اعتماد به نفس خود را توسعه دهید.
3.در یک سطح عمیق تر با همکاران و سرپرستان خود تبادل نظر کنید تا روابط کاری قوی تری ایجاد کنید.
4.بتوانید در هر سطح کارتان را برای تعیین روش های بهینه توسعه، ارزیابی کنید.
5.مهارت های درک مطلب و خواندن بیشتری پیدا کنید.
در همین زمینه بیشتر بخوانید: 15 تکنیک برای افزایش مهارت یادگیری
5 مهارت تفکر انتقادی
خیلی ها معتقدند تفکر انتقادی به عنوان یکی از مهارت های نرم می تواند به میزان هوش هیجانی هم مرتبط باشد؛ مهارت های زیر جزو 5 مهارت برتر تفکر انتقادی هستند که خیلی از کارفرمایان در رزومه بهترین کارجویان دنبال آن می گردند:
1.مشاهده گر حرفه ای
مهارت‌های مربوط به "مشاهده دقیق" شروع تفکر انتقادی هستند. کارمندانی که به‌درستی مشاهده می‌کنند، می‌توانند به‌سرعت نارسایی و عامل مشکل ساز را شناسایی و درک کنند. افرادی که تفکر انتقادی دارند می توانند بر اساس تجربیات خود پیش بینی کنند که چه زمانی ممکن است مشکلی اتفاق بیافتد.
برای اینکه یک مشاهده گر حرفه ای شوید، لازم است سعی کنید سرعت پردازش اطلاعات را در ذهن تان را کندتر کنید. عادت کنید به محیط اطرافتان توجه بیشتری نشان بدهید. می‌توانید تکنیک‌های تمرکز حواس، یادداشت‌برداری یا گوش دادن فعال در حین کار را تمرین کنید تا آنچه را که می‌شنوید یا می‌بینید به‌طور کامل بررسی کنید. سپس، در نظر بگیرید که آیا متوجه رفتارها یا اتفاق هایی می شوید که ممکن است برای تیم شما مفید باشد.
برای افزایش قدرت تمرکز تکنیک های ذهن آگاهی را حتما امتحان کنید.
2.قدرت تجزیه‌و‌تحلیل
زمانی که یک مشکل شناسایی شد، توانایی تجزیه تحلیل اهمیت پیدا می کند.توانایی تجزیه و تحلیل و ارزیابی موثر یک موقعیت شامل دانستن حقایق، داده ها یا اطلاعات در مورد آن مشکل می شود؛ مشروط به اینکه تحقیقات بی طرفانه و بدون درنظر گرفتن تعصبات باشد. مهم ترین قدم برای تجزیه و تحلیل پرسیدن سوال های هدفمند مربوط به هر مساله یا مشکلی است.
برای پیدا کردن قدرت تجزیه و تحلیل سعی کنید تجربیات جدید به دست بیاورید. به عنوان مثال، ممکن است کتابی در مورد مفهومی که با آن ناآشنا هستید بخوانید یا در یک کلاس ریاضی آنلاین شرکت کنید تا خود را برای فکر کردن درباره روش‌های جدید و در نظر گرفتن ایده‌های نو تشویق کنید. با این تمرین ها مهارت هایی برای تفسیر اطلاعات و تصمیم گیری منطقی براساس تجزیه و تحلیل به دست می آورید. انجام این کار می تواند به شما کمک کند تا مهارت هایی را برای تفسیر اطلاعات جدید و تصمیم گیری منطقی بر اساس تجزیه و تحلیل صحیح ایجاد کنید.
3.توانایی استنتاج‌کردن
استنتاج‌کردن یعنی نتیجه‌گیری درمورد اطلاعاتی که جمع‌آوری کرده‌اید. وقتی اطلاعات مربوط به یک وضعیت را استنتاج می‌کنید، یعنی بر اساس اطلاعات محدود، پاسخ‌هایی را جمع‌آوری می‌کنید ؛به عنوان مثال، یک مکانیک خودرو ممکن است نیاز داشته باشد که بر اساس اطلاعاتی که در اختیار دارد، استنباط کند که چه چیزی باعث از کار افتادن موتور خودرو در زمان‌های ظاهراً تصادفی می‌شود.
تمرکز کردن بر حدس زدن های به جای نتیجه گیری سریع، می تواند باعث تقویت مهارت استنتاج کردن شود.لازم است سرعت واکنش شما در برخورد و توجه به اطرافیان کاهش پیدا کند، تا با دقت هر چه بیشتر سرنخ‌ها (مانند تصاویر، داده‌ها یا گزارش‌ها) را ببینید و ارزیابی کنید.
در همین زمینه بیشتر بخوانید: 8 روش برای از بین بردن حواس پرتی در محیط کار
4.مهارت ارتباط برقرارکردن
توانایی برقراری ارتباط با دیگران از مهم ترین تکنیک های تفکر انتقادی است. مخصوصا زمانی که قرار باشد درباره یک مشکل و راه حل هایش با مدیران و همکاران صحبت کنید. حتی اگر با دیگران اختلاف نظر داشته باشید.
برای تقویت مهارت های ارتباطی تان بهتر است عادت هایی مثل خوب و دقیق گوش دادن را تمرین کنید. احترام گذاشتن به نظرات بقیه را یاد بگیرید. تا سایر دیدگاه ها را درک کنید و بتوانید ایده های خود را به شیوه ای آرام و منطقی توضیح دهید.
در همین زمینه بخوانید: 9 مهارت ارتباطی در محیط کار که باید بشناسید
5.توانایی حل مسئله
پس از شناسایی و تجزیه و تحلیل یک مشکل و انتخاب راه حل، مرحله نهایی اجرای آن راه حل است. همیشه حل مسئله به تفکر انتقادی نیاز دارد تا بهترین راه حل را اجرا کند و بفهمد که آیا راه حل با هدف مرتبط است یا خیر.
برای تقویت مهارت های حل مسئله می توانید در حوزه کاری تان چند هدف مشخص تعریف کنید؛ هرچقدر اطلاعات بیشتری درباره حوزه شغلی تان کسب کنید حل مساله برای شما آسان تر می شود. فراموش نکنید مشاهده راهکارهای اطرافیان برای حل مشکلات شان در محیط کار هم می تواند در این زمینه مفید باشد به تکنیک های آنها توجه داشته باشید و در مورد فرایندهایشان سؤال بپرسید.
در همین زمینه بخوانید:کارفرمایان به کدام مهارت های شغلی شما بیشتر اهمیت می دهند؟
چگونه مهارت های تفکر انتقادی در شغل مان را تقویت کنیم؟
علاوه بر راه کارهای بالا شما می توانید مهارت های تفکر انتقادی تان را با راهکارهای زیر بهبود ببخشید:
- سعی کنید مهارت‌های فنی موردنیاز شغل و یا تخصص تان را به کمک دوره های آموزشی یا مطالعه شخصی هر روز بیشتر کنید.
- برای حل مشکلات مدیرتان داوطلب شوید.
- در زمینه شغلی تان حتما از متخصصان مشاوره بگیرید و با منتورهای این حوزه ارتباط برقرار کنید.
- حتما در فعالیت های گروهی محیط کارتان به مهارت های تفکرانتقادی و تجزیه و تحلیل نیاز دارند شرکت کنید.
- از یک دوست یا همکار و حتی مدیرتان برای ارزیابی مجموعه مهارت‌های فعلی‌تان، سوال بپرسید؛ نظرات آنها به شما کمک می کند یک دید واقعی تر از نقاط قوت تان داشته باشید.
به نظر شما چه راهکارهای دیگری برای پرورش تفکر انتقادی در محیط کار وجود دارد؟ از تجربه تان بگویید.
منابع :
بیشتر بخوانید:
چگونه با قانون "کایزن" به هدفمان برسیم و مرتب پیشرفت کنیم؟
