تفکر انتقادی چیست و چرا اهمیت دارد؟
مهارت تفکر انتقادی یا همان تفکر نقادانه (Critical Thinking) به معنی قدرت شما در تجزیه و تحلیل مسائل و واقعیت هاست.به تعبیر ساده تر، تفکر انتقادی، توانایی پرسیدن سوال های مناسب و متفکرانه است و اینکه چقدر بلدید اطلاعات و راه حل ها را جمع آوری و با خلاقیت دسته بندی کنید.
داشتن تفکر انتقادی باعث می شود به راحتی قادر به بحث و گفتگو با دیگران باشید و برای مشکلات و بحران ها با استدلال راه حل پیدا کنید. مهم ترین نتیجه داشتن تفکر انتقادی این است که خیلی سریع و عجولانه درباره مسائل اطرافمان نتیجه گیری نمی کنیم!
جالب است بدانید که هیچ انسانی با داشتن تفکر انتقادی به این دنیا نمی آید! حتی بسیاری از انسان ها هم تفکر انتقادی را یاد نمی گیرند. تقویت مهارت های انتقادی اما کمک می کند در مواجهه با مسائل پیچیده و بحران های کار و زندگی خودمان را نبازیم و با تفکر انتقادی به دنبال پیدا کردن راهکارهای منطقی باشیم.
در همین زمینه بخوانید:5 مهارت تفکر انتقادی که برای کارفرمایان مهم است
داشتن تفکر انتقادی ویژگی مشترک بسیاری از دانشمندان از قدیم تا به امروز بوده است. فیلسوف هایی مثل سقراط و ارسطو و افلاطون در این زمینه صاحب نظرات و ایده های مختلفی هستند. آنها تفکر انتقادی را توانایی آزمودن و تفکر دربارهٔ اندیشه‌ها و ارزش‌ها می‌دانستند. جان دیویی به عنوان یکی از معروف ترین فیلسوف های آمریکایی که به عنوان پدر تفکر انتقادی مدرن شناخته می شود و ادوارد گلاسر، رابرت انیس و ریچارد پاول هم از دیگر صاحب نظران حوزه تفکر انتقادی در عصر جدید هستند که می توانید درباره ایده های آنها مطالعه کنید.
7 مرحله برای اینکه انتقادی فکر کنیم:
1.یک مشکل یا مساله که برایتان تبدیل به دغدغه شده را شناسایی کنید.
2.فکر کنید چرا این مشکل به وجود آمده و استنباط کنید چطور می توان آن را حل کرد؟
3.شروع کنید اطلاعات و داده های مربوط به این موضوع را تحقیق و جمع آوری کنید.
4.حالا اطلاعات و داده های به دست آمده را مرتب و سازمان دهی کنید.
5.سعی کنید راه کارها را توسعه دهید و حالا اجرایشان کنید.
6.بررسی وتجزیه و تحلیل کنید که کدام راه حل کار می کند یا کار نمی کند.
7.روش های بهبود راه حل را شناسایی کنید.
فراموش نکنید در هر کدام از این مراحل برای ایجاد تفکر انتقادی، باید اصل را بر "عینی بودن" بگذارید؛ به این معنی که سعی کنید در ارتباط با یک مشکل به احساسات و پیش فرض های ذهنی و تعصب هایتان اجازه دخالت ندهید!
یک متفکر انتقادی قوی تنها بر اساس حقایق جمع آوری شده پس از انجام تحقیقات کامل و بی طرفانه باید مسئله را تحلیل می کند.
در همین زمینه بخوانید: 9 مهارت ارتباطی در محیط کار که باید بشناسید
3 عادت خوب برای اینکه تفکر انتقادی را در خودتان نهادینه کنید:
1.سعی کنید در مواجهه با هر مساله ای فرضیات را زیر سوال ببرید.
2.فکر کنید و دلایل منطقی بیاورید.
۳.به دنبال تفکر متنوع و همکاری بیشتر با مطالعه کردن باشید.
در همین زمینه بخوانید: 10 عادت کوچکی که زندگی تان را متحول می کند
تفکر انتقادی شامل چه توانمندی هایی است؟
- قدرت تجزیه و تحلیل به دست می آورید:
برای داشتن تفکر انتقادی همواره یک بخش از موضوع کلی را جدا کنید و تمرکز خود را روی همان بخش نگه دارید تا بتوانید ابتدا ارتباطات مختلف را ردیابی و سپس موضوع کلی را درک کنید.
- استانداردها را شناسایی و به اجرا در بیاورید:
در هر موضوعی یکسری شاخص و ویژگی مصوب وجود دارد که به شما کمک می‌کنند قضاوت بهتری از آن به دست آورید.
- درست را از اشتباه تشخیص می دهید:
شباهت‌ها و تفاوت‌های بین اشیا و موقعیت‌های مختلف را با ریزترین دقت و تمرکز روی جزئیات ببینید تا درک شما کامل‌تر شود.
- جستجو کردن و بررسی اطلاعات را از منابع مختلف یاد می گیرید:
منابع مختلف را بررسی کنید تا مدرکی موثق از هر آنچه که مسئله نسبت به آن طرح‌شده، به دست آورید. این تحقیقات میدانی، نظری و تاریخی هستند.
- پیدا کردن استدلال منطقی را می آموزید:
طبق تمام مراحل قبلی، حالا باید به یک جمع‌بندی و نتیجه‌گیری فردی برسید و موضع خود را مشخص کنید.
- پیش‌بینی و تخمین زدن بخشی از تفکر انتقادی است:
تصمیم یا موضع شما عواقبی به همراه دارد که در این مرحله باید به خوبی هر قسمت را تخمین بزنید و بسنجید که سود بیشتر است یا زیان؟
به نظر شما چه روش های دیگری برای تقویت تفکر نقادانه وجود دارد؟
بیشتر بخوانید:
چطور با قانون 5 به هر موفقیتی برسیم؟
